Geschiedenis Vietnam
De geschiedenis van Vietnam is er eentje met een zwarte rand.
Oorlog Vietnam
De geschiedenis is ook een bewogen en bloederige geschiedenis met veel buitenlandse (Europese) overheersers. Met name de in de 20ste eeuw is een zwarte bladzijde voor de Vietnamezen. Omdat deze geschiedenis tegenwoordig nog steeds een belangrijke stempel zet op Vietnam door haar bezienswaardigheden en activiteiten, zet ik hieronder de geschiedenis van Vietnam in vogelvlucht neer. In het bijzonder de oorlog met Frankrijk en later met de Verenigde Staten en China tijdens het regime van Pol Pot is een bijzonder donkere periode in de geschiedenis van dit land en dit is nog steeds terug te vinden als je het land bezoekt.
Duizend jaar China tot de 1ste onafhankelijkheid
De geschiedenis van Vietnam begint rond 3000 voor Christus als stammen uit Zuid China verhuizen naar het Red River Delta gebied van Vietnam. In het jaar 2800 voor Christus sticht Huong Vuong het Van Lang koninkrijk. Dit koninkrijk werd in de derde eeuw voor Christus veroverd door de Chinese krijgsheer Trieu Da die een nieuw koninkrijk stichtte: Au Lac. Au Lac werd in de tweede eeuw voor Christus veroverd door de Han-Chinese keizer Wu, waarna 1000 jaar Chinees overheersing volgde in het noorden. De Vietnamezen hebben regelmatig geprobeerd om de Chinezen te verdrijven, wat tot drie keer toe gelukt is, maar de Chinezen kwamen telkens terug. Het zou tot het jaar 939 na Christus duren voordat Vietnam onafhankelijk werd, Toen Ngo Quyen zijn volk naar de overwinning leidde in de slag om de Bach Dang Rivier, een belangrijk moment in de geschiedenis van Vietnam.
Dynastieën en familieclans
In de eeuwen na de onafhankelijkheid volgden verschillende Vietnamese dynastieën elkaar op. Toch blijft het onrustig in de regio. In het jaar 1288 vallen de Mongolen Vietnam binnen, maar generaal Tran Hung Dao leidt Vietnam wederom bij de slag op de Bach Dang Rivier tot de overwinning. In het jaar 1407 komt de Chinese Mingdynastie aan in Vietnam. Het veroverde Vietnam en zo kwamen de Vietnamezen weer onder Chinees bestuur. De Chinezen bleven deze keer geen duizend jaar. Al na 20 jaar mochten ze hun biezen weer pakken, want in 1427 heroverden de Vietnamezen hun land van China. In het jaar 1471 brengen de Dai Viet een nederlaag aan in het Champa koninkrijk. Ze doden meer dan 60.000 Cham-soldaten en nemen ruim 36.000 mensen gevangen waaronder de koning en een groot deel van zijn familie.
Hierna begon het tijdperk van de Late Le dynastie. De macht was in handen in handen van twee clans: de Nguyen regeerden vanuit Hue het zuiden en de Trinh-clan regeerden in het noorden van het land.
In 1471 brengen de Dai Viet brengen een belangrijke nederlaag aan in het koninkrijk van Champa. Ze doden meer dan 60.000 Cham-soldaten en nemen ruim 36.000 mensen gevangenen, inclusief de koning en het grootste deel van de Koninklijke familie.
In 1516 ontdekken Portugese handelaren Vietnam en zetten voet aan wal bij Hoi An, wat toen nog Faifo heette.
Een periode van instabiliteit en oorlogsvoering tussen de twee clans, Trinh in het Noorden en Nguyen in het zuiden, volgt. Deze onrustige periode duurt tot 1600 als het laatste territorium veroverd wordt door de Dai Viet.
Tay Son en de Fransen
In 1771 breekt er weer een opstand uit, de Tay Son-opstand. Tijdens deze opstand kwamen de Vietnamezen op voor gelijke rechten, rechtvaardigheid en vrijheid. In 1786 hebben de rebellen zowel de Trinh- als de Nguyen-heersers afgezet. Nguyen Anh, ook bekend als keizer Gia Long, was één van de weinige van de Nguyen leden die de opstand had overleefd. Hij wilde de macht heroveren en klopte daarvoor aan bij de Fransen. Zij boden hem militaire steun aan in ruil voor territoriale en handelsprivileges.
In 1802 trok hij Hanoi binnen en riep zichzelf uit tot keizer van de Nguyen dynastie door de veranderingen van de Tay Son-opstand ongedaan te maken. De beloftes die hij de Fransen had gedaan, kwam hij niet na, hij deed geen enkele concessie op grond en handelsprivileges. Hij maakte het de Fransen juist extra moeilijk. De Fransen die pikten dit niet en beginnen in 1847 met een eerste grote aanval in de haven van Da Nang.
De Fransen zijn op oorlogspad en in 1859 veroveren ze Laos en Cambodja en Frans Indochina wordt gevormd. In 1883 nemen de Fransen ook de controle over Vietnam over en maken van Vietnam een Franse kolonie.
Door de jaren heen neemt de haat tegen de Fransen toe. Ho Chi Minh manifesteert zich dan al snel als leider van het verzet. Ho leefde wel in ballingschap maar slaagde er in om alle antikoloniale groeperingen op één (communistische) lijn te krijgen en in 1930 richt Ho de Indochinese Communistische Partij (ICP) op.
Tijdens de tweede wereldoorlog organiseert de ICP een guerrillaleger, de Viet Minh als reactie op de invasie door Japan. Na de capitulatie van Japan op 14 augustus 1945 riep Ho Chi Minh op tot een nationale opstand, die later bekent zou worden onder de naam ‘augustusrevolutie‘. Ho Chi Minh slaagde in zijn opzet en nam op 2 september 1945 het bewind over en verklaarde de onafhankelijkheid van de Democratische Republiek Vietnam.
Die onafhankelijkheid was niet naar de zin van Frankrijk en in 1946 vallen Fransen troepen de Viet Minh aan en al snel kreeg Frankrijk weer het grootste deel van het land onder controle. Ho Chi Minh en de Viet Minh hadden zich teruggetrokken in de bergen van het noorden en midden van het land. Daar trainden de trainden de communistische rebellen hun leger. China ondersteunt hen met de levering van wapens.
In 1950 wordt de Democratische Republiek erkend door China en de USSR.
Conferentie van Geneve
Toch duurt het nog tot 1954 voordat deze oorlog voorbij is en de Fransen zich overgeven bij de slag bij Dien Bien Phu als Viet Minh troepen een geïsoleerde Franse militaire buitenpost aanvallen. De poging om de buitenpost over te nemen duurt twee maanden, gedurende die tijd stemt de Franse regering in met vredesbesprekingen in Genève. Vietnam wordt op de conferentie van Genève opgedeeld in Noord en Zuid. Het noorden onder leiding van Ho Chi Minh en het zuiden onder leiding van Ngo Dinh Diem. Het werd echter niet rustig in het land, integendeel. Viet Minh groeperingen infiltreerden in het zuiden en pleegden verschillende guerrilla-acties.
In 1956 begint de Zuid Vietnamese president Ngo Dinh Diem een campagne tegen politieke dissidenten. Dit is het begin van de communistische opstand in het zuiden.
Intussen waren de Amerikanen bang voor het domino-effect. Als Vietnam communistisch werd, dan zou het communisme wel eens ook ingang kunnen vinden in de naburige landen, zo redeneerden ze. Daarom moest het communisme in Vietnam ingedamd worden. De Amerikanen bieden in 1960 hun hulp aan president Ngo Dinh Diem.
In 1963 verslaat de Viet Cong, de communistische guerrilla’s die in Zuid-Vietnam opereren, eenheden van de ARVN, het Zuid-Vietnamese leger. President Diem wordt ten val gebracht en vervolgens vermoord in een door de Amerikanen gesteunde militaire staatsgreep.
In 1964 vindt er een incident plaats op twee Amerikaanse marineschepen, de Amerikaanse torpedobootjager USS Maddox wordt aangevallen door Noord Vietnamese patrouilleboten. Het Amerikaanse Congres keurt de resolutie van Gulf of Tonkin goed en geeft toestemming voor militaire actie in de regio.
In 1965 komen 200.000 Amerikaanse gevechtstroepen komen aan in Zuid-Vietnam. Dit bleek al snel een verkeerde inschatting te zijn, want de Amerikanen kregen nooit echt greep op het conflict. Toch verhoogde Amerika het aantal krijgsmachten in 1966 tot 400.000 en later zelfs tot 500.000 manschappen.
In 1969 overlijdt Ho Chi Minh en President Nixon van de Verenigde Staten begint met het verminderen van de grondtroepen. Het zou echter nog tot 1973 duren voordat de VS al haar troepen terugtrok uit Vietnam. Nadat ze hun troepen hadden teruggetrokken wordt er een staakt-het-vuren overeenkomst in Parijs getekend.
Ondanks deze overeenkomst vallen Noord-Vietnamese troepen in 1975 Zuid Vietnam binnen en nemen de controle over van de Zuid-Vietnamese President Duong Van Minh die zich dan overgeeft.
Einde oorlog Vietnam – een Vietnam
De Vietnamoorlog is de donkerste periode uit de geschiedenis van Vietnam. Zowel aan de Amerikaanse kant als Vietnamese kant zijn er ongelooflijk veel slachtoffers gevallen. Ook vechten veel kinderen mee in deze gruwelijke oorlog.
Amerika heeft 58.000 slachtoffers te betreuren, aan de Vietnamese kant vielen ruim 5 miljoen slachtoffer inclusief burgers en veteranen die na de oorlog zelfmoord pleegden.
In juli 1976 worden de twee delen Vietnam, Noord- en Zuid Vietnam samengevoegd tot één Vietnam, de Socialistische Republiek Vietnam. De samenwerking en de economie kwamen echter niet op gang. Amerika-aanhangers werden opgesloten in heropvoedingskampen. Deze situatie leidde er toe dat veel Vietnamezen in grote getalen met gammele bootjes het land probeerden te ontvluchten. Bijna één miljoen mensen lukte dit, maar enkele honderdduizenden verdronken bij hun poging.
In 1979 valt Vietnam Cambodja binnen om hier het regime van de Khmer leider Pol Pot te verdrijven. Als reactie hierop komen Chinese troepen Noord Vietnam binnen. Deze poging mislukt en de Chinezen worden teruggedrongen door de Vietnamese troepen.
Met hulp van de Sovjet Unie kon Vietnam in de jaren 80 door. In 1986 komen er economische hervormingen, de zogeheten ‘Doi Moi” (vernieuwing). In 1989 trekken de Vietnamese troepen zich terug uit Cambodja.
Als beloning van de Doi Moi worden in de jaren 90 de internationale betrekkingen en handel vereenvoudigd. In 1994 heffen de Amerikanen hun 30 jarige handelsembargo op. De economie leeft op, maar komt later toch weer onder druk te staan omdat buitenlandse bedrijven zich terugtrekken uit Vietnam omdat ze de corruptie en inefficiëntie zat waren.
Sinds het begin van deze eeuw pakt Vietnam het anders aan en worden anti-corruptiemaatregelen opgesteld en komt er een vrije handel op gang. Vietnam sluit een handelsverdrag met Amerika en treedt in 2006 toe tot de Wereldhandelsorganisatie.
