Inwoners Vietnam
Vietnam telt zo’n 96 miljoen inwoners. Het is een mix van culturen, talen en historische achtergronden.
Het grootste deel wordt gevormd door de Vietnamezen en Chinezen, naast 54 etnische minderheidsgroepen. De Vietnamezen komen van oorsprong uit Zuid-China, zij migreerden ver voor onze jaartelling naar het Red Delta gebied, wat tegenwoordig bekend staat als Ninh Binh. De Chinese invloed is vrij groot want de Chinezen hebben ruim 1000 jaar het land bezet en deze bezetting is nog steeds terug te vinden in de Vietnamese cultuur en beschaving. De 1 miljoen Chinezen die nu in Vietnam wonen, vormen een belangrijke minderheid. Slechts 3000 van hen hebben de Chinese nationaliteit behouden, terwijl de rest, die met Hoa wordt aangeduid, de Vietnamese nationaliteit heeft aangenomen.
Cultuur Vietnam
Gedurende de eeuwen heen, tot ongeveer de 16de eeuw, hebben de Vietnamezen hun rijk naar het zuiden toe uitgebreid, dit ten koste van de hindoeïstische Cham-bevolking, de oorspronkelijke bevolking. Zowel de Chams als de Khmers zijn vandaag grote etnische minderheidsgroepen. De meeste inwoners behoren tot de Viet, de etnische Vietnamezen die 88% van de bevolking uitmaken.
Het enige wat alle stammen overeen hebben is hun vriendelijkheid en oprechte geïnteresseerdheid. In veel opzichten, met name bij de oudere bevolking, is Vietnam nog steeds een traditionele, conservatieve samenleving. Zij hebben lange en zware jaren achter de rug, waar ze voor elke centimeter hebben moeten vechten.
De jongere generatie is hier niet mee bekend, met de gruwelheden en nare oorlogen waar Vietnam decennia onder heeft geleden. Zij genieten van de vrijheid.
Etnische minderheden Vietnam
De meeste verschillende etnische minderheidsgroepen wonen vooral in Centraal– en Noord Vietnam en leven in de bergen langs de grens van China en Laos. Zij leefden tot voor kort vrij geïsoleerd en daardoor zijn veel van hun tradities bewaard gebleven. Elk minderheidsgroep heeft dan ook zijn eigen taal, gewoonten, mode van kleding en spirituele overtuigingen. Wat zij wel gezamenlijk hebben is hun leefstijl: zij werken in de landbouw en hun huizen zijn ongeveer op dezelfde wijze gebouwd.
Locals Vietnam
1. Tay / Tho / Nung Bevolking
De Tay of Tho en de Nung (bevolking 1,6 miljoen) leven in het noorden van Vietnam, dicht bij de grens met China. Ze wonen in paalwoningen en leven vooral van de rijstbouw en verbouwen verder onder andere sojabonen, kaneel, thee, tabak en katoen. De Nung spreken dezelfde taal als de Tay en hebben dezelfde cultuur en gewoonten. Ze houden nauw vast aan de Vietnamese overtuigingen in het boeddhisme, het confucianisme en het taoïsme, maar velen aanbidden ook genieën en lokale geesten. Tay literatuur en kunst zijn beroemd in heel Vietnam.
2. Cham bevolking
De Cham in Vietnam zijn de nazaten van de inwoners van het oude koninkrijk Champa, in Centraal Vietnam. Waar de Cham precies vandaan komen is niet geheel duidelijk. Ze zijn etnisch niet verwant met de Vietnamezen, maar zijn waarschijnlijk aan het begin van onze jaartelling vanuit het gebied van het hedendaagse Indonesië geëmigreerd. Hun taal lijkt erg op de Maleisische taal. In de 18e eeuw is het merendeel van de Cham geëmigreerd naar Cambodja omdat de Vietnamezen op dat moment hun koninkrijk binnenvielen. In Cambodja woont nu nog het grootste gedeelte van dit volk. Het merendeel van de Chams is in de loop der eeuwen bekeerd tot de islam. Er zijn nog wel enkele oude Boeddhistische gebruiken bewaard gebleven. De Rode Khmer hebben actief geprobeerd de Cham uit te roeien.
3. Khmer bevolking
Het grootste gedeelte van de Khmer bevolking woont in Cambodja, maar er wonen ook groepen in Thailand en Vietnam. In Vietnam wonen ze in het zuidelijk deel van het land, in en om de Mekong Delta. De Cambodja noemen dit gebied ook wel Kampuchea Krom en de inwoners worden ook wel Khmer Krom genoemd. Dit gebied behoorde lang geleden tot het Khmer-rijk, maar het werd in de loop van de tijd door de Vietnamezen veroverd. De Khmer Krom voelen zich in Vietnam gediscrimineerd en achtergesteld ten opzichte van de Vietnamezen. Terug naar Cambodja is ook geen optie, omdat ze hier worden gezien als Vietnamezen die het land probeerden te kolonialiseren. Het is niet bekend hoeveel Khmer Krom er precies zijn, dit is afhankelijk van wie de telling doet. Het aantal varieert tussen 1 en 7 miljoen personen.
4. Thai bevolking
Een grote groep (1,5 miljoen inwoners) met oorsprong in Zuid-China, vestigden zich langs de vruchtbare rivierbeddingen in het noordwesten van Vietnam, rond Sonla, Lai Chau en Lao Cai. Dorpen bestaan uit riet gedekte huizen die zijn gebouwd op bamboepalen. De huizen van de ‘Zwarte’ Thai zijn gebouwd in de vorm van het schild van een schildpad, terwijl de huizen van de ‘Witte’ Thai rechthoekig zijn. De Thaise minderheid wordt meestal gecategoriseerd op kleur: rood, zwart en wit. “Zwarte” Thaise vrouwen dragen helder gekleurde blouses en hoofddeksels.
5. Muong
Dit is een van de oudste etnische groepen (1,4 miljoen inwoners) van het land en leven voornamelijk in de provincie Hoa Binh, het gebied ten zuiden van de hoofdstad Hanoi. Ze worden beschouwd als de enige overgebleven afstammelingen van de vroege Vietnamezen. De groep bestaat voor het grootste gedeelte uit mannen en de mannen hebben ook als enige bezit van de eigendommen. Ze wonen in kleine gehuchten en in huizen op palen en staan bekend om hun volksliteratuur, gedichten en muziek (uitgevoerd met gongs, trommels, fluiten en viool).
6. H’Mong
De Hmong of Meo leven verspreid over de hooglanden in de noordelijke provincies in “gewone” huizen De meesten zijn animisten (een filosofisch/religieus/spiritueel geloof waarbij geesten en zielen niet alleen in de mens zit, maar ook in planten, stenen, donder, bergen en rivieren). Ze kennen geen geschreven taal en de voorouderverering en geesten spelen een belangrijke rol in het dagelijkse leven van deze mensen. Legenden en liederen worden mondeling van generatie op generatie doorgegeven. Hun hoofdvoedsel bestaat uit maïs en droge rijst en het zijn zeer bekwame ambachtslieden. Elke Hmong-groep – zwart, wit, rood, groen en flower – heeft zijn eigen dresscode.
7. Jarai
De Jarai trokken ongeveer 2000 jaar geleden vanaf de kust naar het hoogland en leven nu in dorpen tussen de 20 en 70 huizen die op palen zijn gebouwd (longhouses) en die rond een centraal gelegen gemeenschapshuis of ‘nga rong’ zijn gebouwd. De dagelijkse gang van zaken wordt geregeld door een raad van oudsten, onder leiding van een dorpshoofd. Het zijn landbouwers maar ze houden ook waterbuffels, geiten, kippen en varkens. De Jarai beoefenen oefenen nog steeds religieuze en spirituele rituelen uit, waarbij ze respect hebben voor hun voorouders en de natuur via een yang (genie).
8. Sedang / Xo Dang
Deze stam met ongeveer 150.000 mensen leeft vooral in de zuid-centrale Hooglanden. Hun voornaamste bron van inkomsten is de landbouw en tegenwoordig komt hier een klein beetje toerisme bij. Bij deze groep gebruiken ze geen achternamen en er wordt gezegd dat ze geen onderscheid maken tussen de vrouwen en mannen in hun leefgemeenschap. In hun leefstijl is dit ook wel terug te zien.
9. Amerasians
In Vietnam leven ook nog ongeveer 5000 nakomelingen van vertrokken Amerikaanse soldaten en dus kinderen van gemengd ras. Ze worden ‘vuil van de straat’ genoemd en leven vaak in zeer moeilijke omstandigheden, omdat ze verstoten zijn door hun moeders. In 1987 werd door het Amerikaanse Congres de ‘Amerasian Homecoming Act’ aangenomen. Deze wet maakte de komst naar Amerika mogelijk van Vietnamezen die kunnen aantonen een Amerikaanse vader te hebben. Tienduizenden Vietnamezen hebben van de regeling gebruikt gemaakt, samen met ca. 60.000 familieleden.
Noord en zuid Vietnam
Ooit twee landen, sinds 1976 één land. Toch zijn er nog duidelijke verschillen tussen de inwoners van Noord- en Zuid Vietnam. In het zuiden zijn de mensen veel progressiever en meer liberaal, terwijl ze in het noorden veel conservatiever zijn. In het noorden zijn meer authentieke en culturele bezienswaardigheden dan in het zuiden. Zuid Vietnam voelt ook veel westerse aan voor de toeristen. Dit laatste komt omdat Zuid Vietnam ruim 20 jaar samen geleefd heeft met de Amerikanen. In het noorden hebben de bewoners ruim een halve eeuw onder een communistisch bewind geleefd.
Familiebanden
Familie zijn heel erg belangrijk in Vietnam, vaak nog belangrijker dan een inkomen. De familiebanden in Vietnam zijn zo sterk, dat ze zelfs gaan tot verre achterneven en nichten. Hier in Nederland zouden we misschien niet eens het bestaan er vanaf weten. De Vietnamese families komen samen in tijden van problemen maar ook in tijden van vreugde, feest, festivals en successen, rouwende doden of teleurstellingen. Dit is een bron van kracht voor veel van de oudere generaties.
Godsdienst in Vietnam
Er is in Vietnam vrijheid van godsdienst. Vietnam kent diverse geloven, maar er zijn 4 grote filosofische en religieuze stromingen in het land:
- het confucianisme,
- het taoïsme,
- het boeddhisme
- het christendom.
De eerste drie stromingen hebben zich weer gemengd met Chinese religies en animistische godsdiensten. Dit laatste is nog steeds een belangrijke levensstijl bij de H’Mong bevolking.
Ongeveer 2 miljoen Vietnamezen leven in het buitenland. De grote meerderheid vertrok na de eenwording van Noord met Zuid Vietnam, in de periode 1975-1984 als bootvluchteling. Ze vertrokken vooral naar Amerika, Frankrijk, Duitsland, Canada en Nederland. In 1987 kwam er een tweede golf van bootvluchtelingen, Vietnamezen uit het noorden. Zij waren op de vlucht voor de bittere armoede en vluchtten vooral naar Hongkong. Veel regeringen weigerden de bootvluchtelingen asiel te verlenen en vanaf 1997 volgden er ander leiding van de Hoge Commissie voor Vluchtelingen (UNHCR) de eerste ‘vrijwillige’ repatriëringen.